Podstawy prawne i ogólne zasady

1. Jakie akty prawne regulują obowiązek doskonalenia zawodowego techników farmaceutycznych?

Obowiązek doskonalenia zawodowego techników farmaceutycznych regulują: ustawa z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych (Dz.U. 2023 poz. 1972) oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 19 kwietnia 2024 r. w sprawie ustawicznego rozwoju zawodowego osób wykonujących niektóre zawody medyczne (Dz.U. 2024 poz. 674).

2. Czy doskonalenie zawodowe jest obowiązkowe dla techników farmaceutycznych?

Tak, zgodnie z ustawą o niektórych zawodach medycznych, technik farmaceutyczny ma zarówno prawo, jak i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego przez aktualizowanie swojej wiedzy i umiejętności zawodowych.

3. W jakich formach można realizować ustawiczny rozwój zawodowy?

Ustawiczny rozwój zawodowy może być realizowany przez:

• kształcenie podyplomowe (szkolenie specjalizacyjne i kurs kwalifikacyjny)
• doskonalenie zawodowe (kurs doskonalący i samokształcenie)

4. Ile punktów edukacyjnych musi zdobyć technik farmaceutyczny w okresie edukacyjnym?

Technik farmaceutyczny jest zobowiązany do zdobycia minimum 200 punktów edukacyjnych w 5-letnim okresie edukacyjnym, w tym obowiązkowo 120 punktów za udział w kursie doskonalącym.

5. Jak długo trwa okres edukacyjny?

Okres edukacyjny trwa 5 lat.

6. Kiedy rozpoczyna się pierwszy okres edukacyjny?

Pierwszy okres edukacyjny rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym technik farmaceutyczny uzyskał wpis do Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. Dla techników wpisanych do rejestru w 2024 roku okres edukacyjny rozpoczął się 1 stycznia 2025 roku.

7. Czy szkolenia z punktami edukacyjnymi są płatne?

Ustawa nie przewiduje opłat za uzyskane punkty edukacyjne. Natomiast koszty uczestnictwa w poszczególnych formach doskonalenia zawodowego mogą być odpłatne – ponosi je osoba wykonująca zawód medyczny, podmiot zatrudniający lub organizator szkolenia.

Kurs doskonalący

8. Czym jest kurs doskonalący?

Kurs doskonalący to forma doskonalenia zawodowego, która ma na celu pogłębienie i aktualizację wiedzy oraz umiejętności zawodowych. Kurs odbywa się na podstawie zatwierdzonego programu kursu doskonalącego.

9. Ile punktów edukacyjnych można uzyskać za ukończenie kursu doskonalącego?

Za ukończenie kursu doskonalącego technik farmaceutyczny otrzymuje 120 punktów edukacyjnych.

10. Jak długo trwa kurs doskonalący dla techników farmaceutycznych?

Zgodnie z programem opublikowanym przez Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego, kurs doskonalący dla techników farmaceutycznych trwa 4 dni.

11. Kto może prowadzić kursy doskonalące?

Kursy doskonalące mogą prowadzić podmioty, które uzyskały wpis na listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego. Muszą one spełniać określone warunki, takie jak zapewnienie odpowiedniej kadry i bazy dydaktycznej oraz realizacja programu kursu zatwierdzonego przez ministra zdrowia.

12. Gdzie mogę znaleźć program kursu doskonalącego?

Program kursu doskonalącego został opublikowany przez Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego i jest dostępny tutaj.

13. Czy kurs doskonalący kończy się egzaminem?

Tak, kurs doskonalący kończy się sprawdzianem oceniającym zdobytą wiedzę i umiejętności.

14. Co otrzymam po ukończeniu kursu doskonalącego?

Po ukończeniu kursu doskonalącego otrzymasz zaświadczenie o jego ukończeniu, które zawiera: twoje imię i nazwisko, indywidualny identyfikator wpisu, numer i datę wydania zaświadczenia, zakres tematyczny kursu, nazwę i siedzibę podmiotu prowadzącego kurs, termin realizacji oraz imię i nazwisko kierownika podmiotu prowadzącego kurs.

Samokształcenie

15. Co jest rozumiane jako samokształcenie?

Samokształcenie obejmuje wiele form zdobywania wiedzy i umiejętności zawodowych, m.in.: udział w seminariach, kongresach, zjazdach, konferencjach, sympozjach, posiedzeniach szkoleniowych, warsztatach, kursach, szkoleniach, kursach online zakończonych testem, publikowanie książek i artykułów, tłumaczenia, prenumeratę czasopism naukowych czy sprawowanie opieki nad studentami.

16. Ile punktów edukacyjnych można zdobyć w ramach samokształcenia?

W 5-letnim okresie edukacyjnym technik farmaceutyczny może zdobyć maksymalnie 80 punktów edukacyjnych w ramach samokształcenia. Każda forma samokształcenia ma przypisaną określoną liczbę punktów, które można uzyskać.

17. Kto może organizować szkolenia w ramach samokształcenia?

Przepisy nie określają szczegółowo, kto może organizować szkolenia w ramach samokształcenia. Mogą to być różne podmioty, takie jak stowarzyszenia, fundacje, firmy szkoleniowe czy izby aptekarskie. W przypadku niektórych form samokształcenia, jak posiedzenia szkoleniowe, organizator musi spełniać określone wymagania (np. być stowarzyszeniem o zasięgu ogólnokrajowym).

18. Czy szkolenia online są uznawane jako forma samokształcenia?

Tak, udział w trwającym nie krócej niż 2 godziny dydaktyczne i zakończonym testem kursie realizowanym za pośrednictwem sieci internetowej z ograniczonym dostępem jest uznawany jako forma samokształcenia.

19. Ile punktów edukacyjnych można otrzymać za udział w szkoleniu online?

Za udział w szkoleniu online można otrzymać 2 punkty edukacyjne za każdą godzinę dydaktyczną (45 minut), ale nie więcej niż 40 punktów edukacyjnych w całym okresie edukacyjnym.

20. Jak długo musi trwać kurs online, żeby był zaliczony do samokształcenia?

Kurs online musi trwać nie krócej niż 2 godziny dydaktyczne (2 x 45 minut = 90 minut) i musi być zakończony testem.

21. Czy szkolenia organizowane przez pracodawcę są zaliczane do samokształcenia?

Tak, udział w szkoleniach prowadzonych przez podmiot, z którym technik farmaceutyczny ma podpisaną umowę o pracę, umowę cywilnoprawną lub w którym wykonuje zawód w formie wolontariatu, jest zaliczany do samokształcenia.

22. Ile punktów edukacyjnych można uzyskać za udział w szkoleniu organizowanym przez pracodawcę?

Za udział w szkoleniu organizowanym przez pracodawcę można uzyskać 2 punkty edukacyjne za każdą godzinę dydaktyczną (45 minut), ale nie więcej niż 40 punktów edukacyjnych w całym okresie edukacyjnym.

23. Czy prenumerata czasopisma naukowego jest zaliczana do samokształcenia?

Tak, indywidualna prenumerata czasopisma naukowego z dziedziny nauk medycznych i nauk o zdrowiu wymienionego w wykazie sporządzonym na podstawie art. 267 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce jest zaliczana do samokształcenia.

24. Ile punktów edukacyjnych można uzyskać za prenumeratę czasopisma naukowego?

Za prenumeratę jednego tytułu czasopisma naukowego można uzyskać 5 punktów edukacyjnych, ale nie więcej niż 10 punktów edukacyjnych w całym okresie edukacyjnym.

Karta rozwoju zawodowego

25. Czym jest karta rozwoju zawodowego?

Karta rozwoju zawodowego to dokument, w którym technik farmaceutyczny dokumentuje przebieg ustawicznego rozwoju zawodowego, tj. udział w różnych formach doskonalenia zawodowego oraz uzyskane punkty edukacyjne.

26. Kto wydaje kartę rozwoju zawodowego?

Kartę rozwoju zawodowego wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania technika farmaceutycznego, a w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie właściwego wojewody – Wojewoda Mazowiecki.

27. Jak uzyskać kartę rozwoju zawodowego?

Aby uzyskać kartę rozwoju zawodowego, należy złożyć wniosek do właściwego wojewody. Niektóre urzędy wojewódzkie udostępniają karty do samodzielnego pobrania, bez wniosku. Wzory wniosków są dostępne na stronach urzędów wojewódzkich.

28. Jakie dane zawiera karta rozwoju zawodowego?

Karta rozwoju zawodowego zawiera:

• dane osobowe technika farmaceutycznego (imię, nazwisko, datę urodzenia, indywidualny identyfikator wpisu)
• nazwę i miejsce wykonywania zawodu
• datę rozpoczęcia okresu edukacyjnego
• informacje o terminach i miejscach odbycia doskonalenia zawodowego
• nazwy i adresy podmiotów przeprowadzających ustawiczny rozwój zawodowy
• formy i tematy doskonalenia
• liczbę uzyskanych punktów edukacyjnych
• informację o dopełnieniu obowiązku doskonalenia zawodowego

29. Jak dokumentować udział w szkoleniach, które odbywają się online?

W przypadku szkoleń online organizator wydaje uczestnikowi zaświadczenie (np. w formie elektronicznej). Jeśli nie ma możliwości uzyskania fizycznego wpisu w karcie rozwoju zawodowego, technik farmaceutyczny udaje się z zaświadczeniem wydanym przez organizatora do właściwego urzędu wojewódzkiego, aby potwierdzić swój udział w szkoleniu i uzyskać wpis w karcie.

30. Jakie dokumenty potwierdzają udział w różnych formach ustawicznego rozwoju zawodowego?

Dokumentami potwierdzającymi udział w poszczególnych formach ustawicznego rozwoju zawodowego są zaświadczenia wydawane przez organizatorów kursów, szkoleń, konferencji itp. W przypadku niektórych form samodoskonalenia (np. publikacji książek, artykułów) dokumentami potwierdzającymi są notki bibliograficzne, numery ISBN lub ISSN.

Zaliczenie okresu edukacyjnego

31. Jak zaliczyć okres edukacyjny?

Aby zaliczyć okres edukacyjny, technik farmaceutyczny musi uzyskać co najmniej 200 punktów edukacyjnych, w tym 120 punktów za udział w kursie doskonalącym, a następnie przekazać kartę rozwoju zawodowego wraz z dokumentami potwierdzającymi udział w poszczególnych formach doskonalenia zawodowego do właściwego wojewody.

32. Kiedy należy dokonać rozliczenia okresu edukacyjnego?

Kartę rozwoju zawodowego wraz z dokumentami potwierdzającymi należy przekazać właściwemu wojewodzie w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia zakończenia okresu edukacyjnego.

33. Kto dokonuje weryfikacji karty rozwoju zawodowego?

Weryfikacji karty rozwoju zawodowego dokonuje wojewoda właściwy ze względu na miejsce zamieszkania technika farmaceutycznego, a w przypadku gdy nie jest możliwe ustalenie właściwego wojewody – Wojewoda Mazowiecki.

34. Co się stanie, jeśli technik farmaceutyczny nie zdobędzie wymaganej liczby punktów edukacyjnych?

Ustawa o niektórych zawodach medycznych nie określa bezpośrednich sankcji za niedopełnienie obowiązku doskonalenia zawodowego. Jednakże informacja o realizacji ustawicznego rozwoju zawodowego w danym okresie rozliczeniowym jest zamieszczana w Centralnym Rejestrze Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, co może mieć znaczenie np. przy zatrudnieniu.

35. Czy punkty uzyskane ponad wymagane minimum przechodzą na kolejny okres edukacyjny?

Nie, uzyskana w danym okresie edukacyjnym liczba punktów edukacyjnych większa niż określona w przepisach (200 punktów) nie jest zaliczana na poczet następnego okresu edukacyjnego.

Urlop szkoleniowy

36. Czy technikowi farmaceutycznemu przysługuje urlop szkoleniowy?

Tak, osobie wykonującej zawód medyczny, w tym technikowi farmaceutycznemu, przysługuje urlop szkoleniowy w wymiarze do 6 dni roboczych rocznie.

37. Czy urlop szkoleniowy jest płatny?

Tak, urlop szkoleniowy jest płatny według zasad obowiązujących przy obliczaniu wynagrodzenia za urlop wypoczynkowy.

38. Jak uzyskać urlop szkoleniowy?

Urlop szkoleniowy uzyskuje się na wniosek technika farmaceutycznego. Termin urlopu jest każdorazowo uzgadniany z pracodawcą.

39. Czy pracodawca może odmówić udzielenia urlopu szkoleniowego?

Ustawa stanowi, że termin urlopu jest uzgadniany z pracodawcą, co sugeruje, że pracodawca może wpływać na datę udzielenia urlopu, ale nie powinien odmawiać jego udzielenia, gdyż doskonalenie zawodowe jest obowiązkiem ustawowym.

40. Czy po odbyciu szkolenia w ramach urlopu szkoleniowego trzeba przedstawić jakieś dokumenty?

Tak, technik farmaceutyczny ma obowiązek niezwłocznie przedstawić pracodawcy dokument poświadczający udział w formie kształcenia podyplomowego lub doskonalenia zawodowego.

Inne

41. Czy kursy i szkolenia odbyte przed rozpoczęciem okresu edukacyjnego są zaliczane?

Zgodnie z przepisami, punkty edukacyjne są przyznawane za udział w kursach i szkoleniach odbytych w trakcie trwania okresu edukacyjnego. Wyjątek stanowią niektóre formy samokształcenia (np. uzyskanie stopnia naukowego, tytułu specjalisty), które mogły być zrealizowane przed rozpoczęciem okresu edukacyjnego.

42. Czy technik farmaceutyczny może uczestniczyć w kursach doskonalących przeznaczonych dla innych zawodów medycznych?

Przepisy nie zabraniają uczestnictwa w kursach dla innych zawodów, ale punkty edukacyjne są przyznawane za udział w kursach i szkoleniach zgodnych z programem rozwoju zawodowego techników farmaceutycznych.

43. Czy ukończenie studiów (np. farmaceutycznych) w trakcie okresu edukacyjnego jest zaliczane do doskonalenia zawodowego?

Tak, uzyskanie tytułu zawodowego magistra lub magistra inżyniera w wyniku ukończenia studiów umożliwiających uzyskanie wykształcenia niezbędnego do wykonywania zawodu medycznego jest zaliczane do samokształcenia i uprawnia do otrzymania 40 punktów edukacyjnych.

44. Czy technik farmaceutyczny pracujący za granicą musi również realizować obowiązek doskonalenia zawodowego?

Obowiązek doskonalenia zawodowego dotyczy osób wykonujących zawód medyczny na terenie Polski. Jeśli technik farmaceutyczny pracuje wyłącznie za granicą i nie wykonuje zawodu w Polsce, przepisy ustawy o niektórych zawodach medycznych go nie dotyczą.

45. Co się dzieje w przypadku przerwy w wykonywaniu zawodu?

W przypadku przerwy w wykonywaniu zawodu dłuższej niż 5 lat w okresie ostatnich 6 lat, bieg okresu edukacyjnego rozpoczyna się z dniem 1 stycznia roku następującego po roku, w którym technik farmaceutyczny wykonywał czynności zawodowe pod nadzorem.

46. Gdzie można znaleźć listę podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego?

Lista podmiotów uprawnionych do prowadzenia kursu doskonalącego jest publikowana na stronie internetowej Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego.

47. Czy istnieją dodatkowe wymogi dotyczące doskonalenia zawodowego dla techników farmaceutycznych zatrudnionych w określonych miejscach (np. w szpitalach, hurtowniach farmaceutycznych)?

Ustawa o niektórych zawodach medycznych nie wprowadza dodatkowych wymogów dotyczących doskonalenia zawodowego techników farmaceutycznych w zależności od miejsca zatrudnienia.

48. Czy technik farmaceutyczny może rozpocząć specjalizację?

Tak, technik farmaceutyczny może rozpocząć szkolenie specjalizacyjne na zasadach określonych w ustawie z dnia 24 lutego 2017 r. o uzyskiwaniu tytułu specjalisty w dziedzinach mających zastosowanie w ochronie zdrowia.

49. Ile punktów edukacyjnych można uzyskać za ukończenie specjalizacji?

Za uzyskanie tytułu specjalisty w dziedzinie mającej zastosowanie w ochronie zdrowia technik farmaceutyczny otrzymuje 50 punktów edukacyjnych.

50. Czy pracodawca ma obowiązek wspierać doskonalenie zawodowe techników farmaceutycznych?

Przepisy ustawy stanowią, że koszty ustawicznego rozwoju zawodowego może ponosić osoba wykonująca zawód medyczny, podmiot, w którym wykonuje ona zawód lub jednostka prowadząca daną formę doskonalenia zawodowego. Dodatkowo pracodawca jest uprawniony do udzielania urlopu szkoleniowego, co można interpretować jako formę wsparcia doskonalenia zawodowego.

51. Czy wydane przez organizatora zaświadczenie potwierdzające realizację formy ustawicznego rozwoju w postaci elektronicznej (pdf) musi być opatrzone/podpisane kwalifikowanym podpisem elektronicznym organizatora, tak jak oczekują tego niektóre urzędy wojewódzkie?

W przypadku składanego podpisu na zaświadczeniu w wersji elektronicznej decyzje w tym zakresie będzie podejmował dany urząd wojewódzki, który potwierdza w oparciu o ww. dokumentację czy obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego został dopełniony.

52. Jaka jest maksymalna liczba punktów edukacyjnych, które osoba wykonująca zawód medyczny w rozumieniu Ustawy z dnia 17 sierpnia 2023 r. o niektórych zawodach medycznych może uzyskać za udział w formach odbywających się w formule on-line (za pośrednictwem sieci internetowej z ograniczonym dostępem)? 

Odnosząc się do formy samokształcenia określonej w § 2 pkt 9 ww. rozporządzenia (tj. udział w trwającym nie krócej niż 2 godziny dydaktyczne i zakończonym testem kursie realizowanym za pośrednictwem sieci internetowej z ograniczonym dostępem) osoba wykonująca zawód medyczny, która weźmie udział w tej formie samokształcenia może uzyskać 2 punkty edukacyjne za każdą godzinę dydaktyczną (45 minut) trwania, nie więcej jednak niż 40 punktów edukacyjnych w danym okresie edukacyjnym.